بصیرت ظهور

نقش روحانیت در اقتصاد مقاومتی چیست؟

اقتصاد مقاومتی، توسط مقام معظم رهبرامام خامنه¬ای موظله¬العالی سالیان اخیر مطرح شده و سیاستهای کلی آن با کمک نخبگان کشور در تاریخ 30/11/92 به سران سه قوه ابلاغ گردیده است.
اما باید مد نظر داشت که عدم توجه واقعی به مفهوم اقتصادی مقاومتی به نحوباقی ماندن درحد یک شعار و گرفتن چند سمینار وگزارش های نه چندان اثر گذارباعث گردید که رهبر معظم انقلاب ضمن تکرار نام اقتصاد مقاومتی در ادمه نامگذاری به اقدام و عمل تاکید کردند به نحوی که خواستار آن شدند که در آخر سال باید اثرات و برکان آن را به صورت عملی درک کردبنابراین از ضروریات حرکت در این راه مقدس این امر می¬باشد که از شعار فراتر رفته و عملیاتی گردد با توجه به اینکه یکی از ابعاد مرتبط با انسان، جنبه¬های اقتصادی زندگی او می¬باشد و اسلام به تربیت انسان در این زمینه توجه نموده است.
پیامبر اکرم می¬فرماید: «الْعِبَادَةُ عَشَرَةُ أَجْزَاءٍ تِسْعَةٌ مِنْهَا فِي طَلَبِ الْحَلالِ طلب حلال عبادت ده جز دارد که نه جزء آن طلب حلال است».(بحار الانوار، ج100،ص 9)
از این روایت بر می¬آید که پرداختن به امور اقتصادی مشروع که از آن به کسب حلال نام برده شده است از اهم عبادات محسوب گردیده است
به نحوی که هر کس در حال کسب و روزی حلال جان خود را از دست دهد گویی در راه خدا شهید شده ا ست.
« اَلکادُّ عَلَی عِیالِهِ کَالْمُجاهِدِ فی سَبیلِ اللهِ کسی که با تلاش در راه تأمین هزینه خانواده¬اش می¬کشد مانند مجاهد در راه خداست». (فروع کافی، ج5، ص88)سعی که با تلاش در راه تامین هزینه خانواده¬اش می¬شد مانند مجاهد در راه خداست.
به خصوص در این برهه از زمان که اقتصاد وسیله تسلط دشمن بر ما شده است و طبق قائده نفی سبیل ما زمینه آسیب¬پذیری را در زمینه اقتصاد را مشخص نموده و در جهت رفع سریع آن گام¬های اساسی برداریم.
یکی از اقشاری که دراین زمینه آگاه سازی جامعه سهم به سزایی دارد قشر طلاب می¬باشد
روحانیون به عنوان قشر اثر گذار و هدایت¬گر افکار باورهای جامعه را ساماندهی کرده و در صورت عملکرد صحیح به تبع آن در تحقق جامعه¬ای بر مبنای الگو اسلامی نقش بی بدیل خواهد داشت. وبا توجه به اینکه اقتصاد مقاومتی ریشه در فقه و سیاست اسلامی و شیعه دارد بنا بر این با رجوع به متون و اندیشه¬های فقهای بزرگ اسلام می¬توان عناصر و مولفه¬های آن را مشاهده کرد یکی از این فقها امام خمینی(ره) است با مراجعه به صحیفه امام مهم¬ترین مولفه¬های اقتصاد مقاومتی را برمی-شمرد.
البته باید توجه داشت که پیش زمینه تعیین اقتصاد مقاومتی، فهم وضع کنونی کشور و تعیین آن برای توده جامعه به خصوص نسل جوان می¬باشد باید بحت اقتصاد مقاومتی به گفتمان تبدیل گردد به نحوی که با تار و پود جامعه تلفیق گردد که طلاب می توانند در تبدیل بحث اقتصاد مقاومتی به یک گفتمان بسیار موثر باشند.
در واقع در گفتمان سازی نفس مردم در پذیرش و اجرائی کردن آن حرف اول را می¬زند بسا که عدم درک صحیح از این موضوع با استقبال افکار عمومی مواجه نشود.
باگفتمان سازی است که اهمیت اجرا شدن اقتصاد مقاومتی بومی گشته و مردم شهر و محله به اهمیت آن در جهت رفع اساسی مشکلات پی می برند و همت خود را دراین زمینه معطوف می دارند و برنامه های اقتصادی را مطابق با دستورات آن برنامه ریزی می نمایند.
در واقع به وسیله گفتمان است که اقتصاد مقاومتی به فرهنگ تدیل گشته به نحوی که جامعه مورد نظر را به این قضیه حساس می کند تا شرایط احرا شدن آن را با میل و رغبت آماده نمایند.

روش اجر
قبل از بیان روش اجرا، باید این سوال را از خود بپرسیم چرا با وجود اصرار مقام معظم رهبری در جهت اجرائی کردن اقتصاد مقاومتی هنوز هیچ اقدام موثری دیده نمی¬شود.
این موضوع را از چند منظر می¬توان مورد توجه داشت:
1- یکی از عوامل اساسی آن تفکرات سیاستمداران که بر اساس اقتصاد نه بر مبنای اسلامی بلکه بر مبنای لیبراسیتی تنظیم گشته و اقتصاد کشور را با آن اداره می¬کردند.
2- اقتصاد لیبرالیستی خود نتوانسته به تحقق عدالت اقتصادی جامه عمل بپوشاند و در واقع حمایت از عده کم سرمایه داران همت گذاشته که قیام وال استریت را می¬توان به عنوان نمونه¬ای از اعتراض مردم و شکست این نوع اقتصاد قلمداد کرد.
3-نبود کتب¬های مدون و دقیق در مورد اقتصاد مقاومتی که ریشه در اقتصاد اسلامی دارد این امر همت مضاعف و همکاری دو جانبه روحانیون و دانشگاهیان را طلب می¬کندکه در بین قوانین ومتون اسلامی تحقیق نموده و نتیجه مطلوب را استخراج نمایند.
4-عدم شناخت صحیح اقتصاد مقاومتی و اثرات و برکات آن بر جامعه توسط مردم که در این حوزه می¬توان به تاثیر نقش روحانیون اشاره کرد.
با توجه به اینکه بدنه روحانیت با بدنه جامعه و مردم ارتباط مستقیم دارد روحانیون قدم های موثر در ایجاد گفتمان سازی اقتصادی مقاومتی و آماده کردن اذهان مردم به سوی این نوع اقتصاد و به تبع آن عملیاتی کردن آن در تار وپود بدنه اجتماع بردارند.
بنابراین روحانیون در سخنرانی ها و منبرها و نشست های خود می توانند این مباحث را مطرح نمایند که:
 اهمیت جایگاه اقنصادی در اسلام برای مردم به منظور اینکه دین داری مساوی با فقرو بی دینی نمی¬باشد.
 بیان وضعیت اقتصادی امروز وتبدیل آن به جنگ اقتصادی و به تبع آن دفاع مقدس اقتصادی.
 توجه افکار عمومی به تاثیر جنگ نرم یا به عبارتی جنگ رسانه (ماهواره، اینترنت، فضای مجازی و …) به عنوان ابزار دشمن رسیدن به پیروزی و وابسته کردن کشور.
 توجه مردم به چیستی تحریم؟ وعلت اثر گذاری آن معیشت وابسته بودن اقتصاد که به دنبال آن وابستگی همه جانبه کشور به دنبال خواهد داشت.
 پیاده کردن فرهنگ مقاومت در حوزه اقتصاد و معرفی الگوی اقتصادی که در راستای ارزش¬های انقلاب باشد.
 پرهیز از اسراف و تجمل و مصرف نمایشی و ارزش شدن اشرافی¬گری اینکه معماهای اکتسابی و با رزق برق بودن مراسم،لباس¬های گران قیمت و … ضربه به پیکره جامعه است.
 متعهد بودن به کاردرست و انجام دقیق هر کار.
 به دنبال کار اداری و رسمی نبودن.
 مراقبت از اینکه عدم اعتماد به تولید داخل و عدم اعتماد به کالای داخلی به معنای بیکاری قشر جوان جامعه و به تبع آن بالا رفتن فساد اجتماعی و اخلاقی و پایین آمدن امنیت جامعه.
 عدم توجه به کسب سود بیشتر از هر راهی حتی نامشروع(قاچاق و…) و باور اینکه هدف وسیله را توجیه کند حتی به هر قیمتی وتبلیغ در راستای عدم خریداری کالای قاچاق هرچند که ارزانتر باشد.
 تقویت روحیه تعاون و همکاری بین گروه¬های مردمی. “تعاونوا البر و تقوی “
 حذف عادت و سنت¬ها وروش¬های غلط که باعث هزینه برداری برای جامعه می شود و…

البته باید توحه داشت که روحانیون به عنوان یک الگو در زندگی برای مردم، طلاب و خانواده آن از جمله پیشگامان در رعایت الزامات اقتصادی و مقاومتی و الگوی صحیح زندگی اقتصادی هستند.
مردم می¬بینند و قضاوت می¬کنند بنا بر این با رعایت ساده زیستی و دوری از تجمل¬گرایی، مصرف¬زدگی، اسراف و تبزیر الگوی صحیح زندگی اقتصادی را در عمل به مردم ارائه دهند و با درک عمیق از ساحت¬های دین و توجه به نقش اقتصادی در زندگی مومنین و جامعه اسلامی گفتمان سازی اقتصادی اسلام را به ویژه در شرایط جنگ اقتصادی از اهم وظایف خود داشته و از فرصت سخنرانی و خطاب در تبلیغ گفتمان اقتصاد مقاومتی و ایجاد عزم ملی برای حرکت در مسیر تحقق اقتصادمقاومتی استفاده نمایید که باعث ایجاد روح عزت خواهی در گروه عدم وابستگی می¬شود و با ارتباط نزدیک به جامعه و مردم و به خصوص قشر جوان و تحصیل کرده با سخنرانی جذاب و پر مغز، با محتوای اقتصاد بر مبنای علمی و واقع¬گرا حرکت نمایند جوانان با دیدن واقعیت¬ها و ایجاد زمینه مقایسه¬ای مبنی اقتصاد مقاومتی و بقیه¬ اقتصادی جهان امکان انتخاب صحیح را ابزار آنان فراهم نمایند.
و مسجد به عنوان مرکز دینی و معنوی شهر به عنوان پایگاه آماده سازی جوانان به عنوان سربازان اقتصاد مقاومتی محسوب گشته و به دنبال جذب نیرو در این زمینه می توان گام های اساسی برداشت.
نتیجه
جایگاه طلاب به عنوان مبلغ و مورد اعتماد و مساجد به عنوان پایگاه مردمی نقش بسیار پر رنگی در زمینه اجرایی کردن اقتصادصحیح و سالم بر اساس تفکرات و دستورات اسلامی دارد.
و البته با تبیین مسائل اقتصادی همچون خمس وزکات و صدقه و اتفاق و دستگیری از نیاز مندان دوری از فساد و محرمات اقتصادی و پیاده کردن اصول صحیح اقتصادی بافعال کردن اقتصاد مقاومتی که هر شخص هر جایست همان جا مرکز عالم هستی است واز خودو نزدیکان آغاز نمایند وکسی منتظر نفر بعد باقی نماند و البته این امر در کنار عرصه پژوهش توسط کارشناس دینی، به معرفی معارف اقتصادی مکتب اسلام یکی از عرصه¬های مهم و ضروری و مورد نیاز کشورمان محسوب می گردد وتامین نیاز زندگی با توجه به بهبود وضع اقتصادی که ریشه درپیاده کردن اقتصاد مقاومتی داردکه باید ابتدابه گفتمان تبدیل نموده به نحوی که مردم بپذیرند که تنها راه بهبود اقتصاد همین راه است و سپس مساجد محل تجمیع همه نیرو به خصوص نیروی جوان و متخصص به دنبال جذب سرمایه باشند.
البته این راه غیر ممکن و شعار دور از ذهن نیست فقط همت مضاعف با توکل راسخ را طلب می کند که ان شاالله این مطلوب حاصل گردد.